B12
B12 vitamini suda eriyen bir vitamindir. Suda eriyen diğer vitaminlerden farkı depo edilebilmesidir. Yetersizliği uzun süre sonunda anlaşılır, bazen yılları bulabilir.
Kan hücrelerinin olgunlaşmasını doğrudan etkiler. Ayrıca sinir hücrelerinin fonksiyonları için gereklidir. Emilimi mide asidi ile olur. 65 yaşından sonra mide asidi azaldığından B12 vitamini eksikliği sık görülür.
Isıya dayanıklı bir vitamin olmadığından, B12 içeren besinler tüketirken özen gösterilmesi gereken noktalar vardır.
En çok hangi besinlerde bulunur?
B12 vitamini en çok et ve et ürünlerinde bulunur, balık da buna dahildir. Ayrıca yumurta akı, süt, peynir, B12 vitamin içeriği zengin diğer besinlerdir. Meyve ve sebzelerde bulunmaz. Tam vejetaryen beslenenlerde B12 vitamin eksikliği sık görülür.
Eksikliği nelere yol açar?
- B12 vitamini eksikliği en sık makrositeranemiye ve buna bağlı olarak halsizlik ve yorgunluğa yol açar. Ağrılı, kızarmış ve şiş bir dil, B12 vitamini eksikliği anemilerinde tipik bir görünümdür.
- Ağız içinde aft adı verilen ağrılı lezyonlar gelişir. Kollarda ve bacaklarda uyuşma, karıncalanma ve hissizlik duygularına yol açar.
- Dengesizlik, sık dile getirilen bir yakınmadır. Dengesizlik, çok kişi tarafından sallanma duygusu olarak ifade edilir. Birlikte kulak çınlaması da olabilir.
- İlerlemiş olgularda idrar kontrolü güçleşir, idrar kaçırmaya yol açar. Cinsel performans kaybı, adet düzensizlikleri, B12 vitamin eksikliğinin yol açtığı diğer sorunlardır.
- B12 vitamin eksikliği bunamaya da yol açabilir. Zihinsel performans azalır. Entelektüel beceriler giderek zayıflar. Okumak istemez, okusa da okuduğunu anlamadığını, anlatılanlara ise konsantre olamadığını söyler. Unutkanlık, eğer önü alınmazsa uzun vadede bunamayla sonlanır.
- Psikolojik sorunlara da neden olabilir. Depresyon, B12 vitamin eksikliğinde sık görülen
bir duygu durum bozukluğudur. Çok kez içe kapanık ve karamsar bir ruh haline yol açar.
Alınması Gereken Miktar
- B12 gereksinimi, gebelik, emziklilik, çeşitli enfeksiyon hastalıkları, hipertiodizm, çocuklarda büyüme çağı ve yaşlılık dönemlerinde artar.
- 14 yaş ve üzerindeki bireyler günde 2.4mcg, gebeler 2,6mcg, emzikliler 2,8mcg B12 vitamini almalıdırlar.
- Yaşlılıkta, fazla alkol alanlarda günlük gereksinme artar.
- Ayrıca vejetaryen diyeti yapanlara dışarıdan B12 vitamin desteği almaları önerilebilir.
Hangi Durumlarda B12 Vitamini Yetersizliği Olur?
- Yeterli ve dengeli beslenme gerçekleşmediğinde,
- Vejetaryen beslenmede,
- Sindirim sistemindeki sorunlardan dolayı vitaminin emilimi azaldığında,
- Pankreas yetersizliklerinde
- Karaciğer ve böbrek rahatsızlıklarında,
- Vücutta b12 emilimini engelleyen pernisiyoz anemi bulunması halinde
Yaş ilerledikçe mide salgısının azalmasıyla B12 vitamininde yetersizlik gözlenebilir.
Ayrıca aşırı protein, folik asit ve A vitamini yetersizliği yaşandığında, vücut besinlerle alınan B12'den yeterince faydalanamaz. Yani vücuda alınan besin öğelerinin miktarı, bir başka besin öğesinin işlevini etkileyebilir. Bu nedenle dengeli beslenmek önemlidir.